26 مرداد سالروز بازگشت آزادگان به میهن اسلامی محسوب می شود. قهرمانان مقاومت و ایثار که امنیت و آرامش امروز ایران مرهون جانفشانی و ایستادگی آنان در برابر سختی ها و شکنجه های طاقت فرسا است. دلاورمردانی که سال های دشوار اسارت را با شجاعت و رشادت سپری کردند و اینگونه اسوه صبر و استقامت لقب گرفتند.
رژیم بعث عراق در 31 شهریور 1359 خورشیدی به ایران حمله کرد و زمینه ساز جنگی هشت ساله شد. متجاوزان به خاک کشور هرگز نمی پنداشتند که با ایستادگی مقتدرانه ایرانیان روبرو شوند و به هدف های خویش دست نیابند. سربازان دلاور در طول جنگ با شجاعت فراوان به پیکار با دشمنان شتافتند و با شهادت و اسارت خویش به جهانیان نشان دادند که هیچ گاه از هدف های متعالی خود باز نخواهند ایستاد.
تاریخ دفاع مقدس سرشار از خودگذشتگی ها و جانفشانی های رزمندگان غیور است، بزرگمردانی که در این مسیر به اسارت نیروهای دشمن درآمدند و دوران بسیار سختی را تجربه کردند. صبر و استقامت اسراء، گواه شکوه و صلابت مردمانی است که برای احقاق حق خویش از هیچ تلاشی فروگذاری نمی کنند. آنان شکنجه و درد اسارت را با ایمان راسخ خویش تحمل و اسارت گاه ها را به دانشگاه های تربیت انسان های مجاهد و آزاده تبدیل کردند.
سالیان اسارت، لحظه های اثبات حقانیت جمهوری اسلامی و دفاع از استقلال و آزادی سرزمینی بود که با سال ها مبارزه و با خون هزاران شهید به ثمر نشست. فریاد خاموش غیورمردانی که با دژخیمان زمانه به رویارویی پرداختند و از سرزمین اسلامی خویش دفاع کردند.
پیروزی ایران در این جنگ، ثمره خون هزاران شهید، رنج اسارت و شکنجه هزاران تن از مبارزان و اسیران دفاع مقدس به شمار می رود و شجاعت و ایثار این بزرگواران بود که سربلندی و سرافرازی را برای کشورمان به ارمغان آورد و سبب پیروزی در این نبرد نابرابر شد. سرانجام ایران با پذیرش قطعنامه 598 حُسن نیت خود را به جهانیان نشان داد و اینگونه جنگ پایان یافت. در سال های پس از جنگ تحمیلی با همکاری کمیته بین المللی صلیب سرخ در امور اسرای جنگی، دو کشور تعامل در ارتباط با تبادل اسراء را آغاز کردند و اینگونه در ایران ستاد رسیدگی به امور آزادگان شکل گرفت. بدین شکل نخستین گروه از آزادگان ایرانی در 26 مرداد 1369 خورشیدی به میهن بازگشتند و پس از زیارت آرامگاه امام راحل(ره) به دیدار آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری شتافتند تا با آرمان های انقلاب اسلامی دگربار پیمان ببندند.
بدون شک دوران دشوار اسارت ثمره ای افتخارآفرین و عزت بخش به همراه داشت. صبر، استقامت، ایستادگی و تحمل شکنجه از ویژگیهای آزادگان ایران زمین است که در دوران اسارت به منصه ظهور رسید و نشانگر شکوه مقاومت و ایثار شد.