مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان حج و زیارت گزارشی از تلاش های هیئت ایرانی برای پیگیری حج و کارشکنی های عربستان در پذیرش حجاج ایرانی و همچنین پیگیری مسائل شهدای مظلوم فاجعه منا ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی سازمان حج و زیارت، حجت الاسلام و المسلیمن مهدی شهسواری در برنامه روضه رضوان شبکه دو سیما همزمان با هفته حج و دهه کرامت، به کارشکنی های عربستان در موضوع حج که منجر به محرومیت زائران ایرانی از انجام فریضه حج گردید، اشاره کرد و گفت: نگاه و سیاست جمهوری اسلامی ایران این بود که ما موضوع حج را با قوت دنبال کنیم چرا که حج یکی از ارکان اسلام است و تعطیل بردار نیست و بر اساس دستور و ابلاغی که داشتیم، سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری همه تلاش خود را بکار بستند تا زائران ایرانی از انجام این فریضه الهی باز نمانند.
وی افزود: هر ساله دولت عربستان دعوت نامه ای به همه کشورهای اسلامی ارسال می کند تا مسئولین حج آن کشورها برای مذاکرات و امضای تفاهم نامه حج عازم آن کشور شوند. دعوت نامه ای نیز برای هیئت ایرانی برای 28 دیماه سال گذشته ارسال شده بود که چند روز مانده به شهادت شیخ نمر و قطع روابط سیاسی یکطرفه از سوی عربستان، به ما اعلام شد که تاریخ مذاکرات تغییر کرده و مذاکرات حج ایران را به 19 اسفند سال گذشته موکول کردند.
مدیرکل روابط عمومی سازمان حج ادامه داد: با آنکه روابط دیپلماتیک میان دو کشور قطع بود، علی رغم پروتکل های سیاسی و با این رویکرد که مسئله حج که یک فریضه شرعی است را دنبال می کردیم برای مذاکرات 19 اسفند اعلام آمادگی کرده و مکاتباتی با طرف سعودی داشتیم که آنها جواب این مکاتبات را با ارسال پیامک های از شماره های نامعلومی می دادند و قرار شد هیئت ویزای خود را از کنسولگری عربستان در دبی دریافت کند که با توجه به عدم هماهنگی وزارت خارجه و حج عربستان و عدم صدور ویزا، سفر هیئت ایرانی برای مذاکرات 19 اسفند لغو گردید.
حجت الاسلام شهسواری در ادامه بیان کرد: نهایتاً طرف سعودی هیئت ایرانی را برای مذاکرات در تاریخ 26 فروردین ماه دعوت کرد اما برخورد سعودی ها در فرودگاه عربستان با هیئت ایرانی دور از ادب سیاسی و اخلاق اسلامی بود اما هیئت ایرانی بدلیل اینکه فریضه واجب حج را دنبال می کرد، در مقابل این رفتارها خویشتنداری پیشه کرد.
این مقام مسئول در سازمان حج و زیارت اظهار داشت: طرف ایرانی در مذاکرات حج تضمین برای تأمین امنیت حجاج با توجه به حوادث حج سال گذشته ، همچنین تأمین عزت و کرامت زائران ایرانی، تعیین راهکاری برای ارائه خدمات کنسولی را به عنوان خط قرمزی در این مذاکرات دنبال می کرد اما سعودی ها قرارداد یکطرفه ای را تنظیم کرده بودند که سازمان حج و جمهوری اسلامی باید در مقابل خواسته های آنان تعهد و الزام می داشت همچنین سعودی ها محدودیتی برای پروازهای شرکت های ایرانی قائل شده بودند و این قرارداد مغایر با شأن و حرمت و عزت زائران ایرانی بود.
وی افزود: بهر حال اگر در طول موسم مشکلی برای زائران اتفاق می افتاد چه مجموعه ای می توانست از حقوق زائران دفاع کند و این موارد نیازمند تعریف راهکاری برای ارائه خدمات کنسولی بود. علی رغم اینکه وزارت امور خارجه کشورمان تفاهم نامه ای با کشور سوئیس به عنوان کشور حافظ منافع عربستان امضا کرده بودند و این تفاهم نامه به ریاض ارسال شده بود، سعودی ها حاضر به درج این تفاهم نامه در قرارداد حج نبودند از این رو با توجه به این شرایط هیئت ایرانی به کشور بازگشت و قرار بود سعودی ها ظرف یک هفته راهکارهای خود را در مقابل خواسته های بحق ما اعلام کنند.
مدیرکل دفتر ریاست سازمان حج و زیارت بیان کرد: حدود 40 روز از دور اول مذاکرات با سعودی ها گذشته بود که در این مدت وزیر حج عربستان نیز تغییر پیدا کرد و وزیر جدید، هیئت ایرانی را طی نامه رسمی برای مذاکرات 5 خرداد ماه سال جاری به عربستان دعوت کرد. دور دوم مذاکراتی زمانی انجام می شد که در زمان مشابه در سال قبل همه اقدامات لازم و قراردادهای حج در حوزه های مسکن، تغذیه و تدارکات و ... بسته شده بود و ما با یک تأخیر 5 ماهه در انجام مذاکرات مواجه شده بودیم که حتی ساعتی از آن متوجه طرف ایرانی نبود.
وی در سخنانش توضیح داد: با این رویکرد که حج را به عنوان یک فریضه شرعی با جدیت دنبال می کردیم، در خصوص اعزام تیم های عقد قراردادهای مسکن ، تغذیه و تدارکات به طرف سعودی در زمان وزیر قبلی و وزیر جدید حج ارسال کرده بودیم اما طرف سعودی به این موارد پاسخی نداده بود و همه این کارشکنی ها حکایت از آن داشت که سعودی ها اراده ای برای پذیرش حجاج ایرانی نداشتند.
حجت الاسلام و المسلمین شهسواری ادامه داد: در دور دوم مذاکرات سعودی ها بعضی از شرایط ما از جمله امکان استفاده از امکانات هواپیمایی کشورمان را پذیرفته بودند اما هنوز علی رغم تاخیرات طولانی در مذاکرات برای ارائه خدمات کنسولی تعریفی نداشتند هنوز برخی بندهای قرارداد حج مغایر با حفظ حرمت و عزت زائران ایرانی بود، سعودی ها راهکارهای 20 گانه تأمین امنیت طرف ایرانی را نپذیرفته بودند از طرفی در قرارداد تضمینی برای تأمین امنیت حجاج وجود نداشت. سعودی ها خیلی اصرار داشتند که شما قرارداد را امضا کنید ما قول می دهیم موارد را انجام دهیم . زمانی که خواسته های ما در قرارداد نیامده بود چگونه می توانستیم توقع داشته باشیم که عملی شود.
وی با اشاره به فاجعه تلخ و غمبار منا در حج سال گذشته گفت: مدیریت عملیات حج در زمان ایام تشریق مدیرت بحران است ما دراین ایام ساختار ویژه و متفاوتی داریم. ساختار مدیریتی برای عرفات، مشعر، منا و جمرات متفاوت از ایام عادی است از طرفی مرکز پزشکی ما در همه این ایام حضور چشمگیر دارد.
مدیرکل روابط عمومی سازمان حج افزود: با توجه به ساختار تعریف شده، پیش بینی های لازم برای جلوگیری از بروز حادثه اندیشیده شده بود. مسیر زائران ایرانی برای عزیمت به جمرات دو خیابان جوهره و سوق العرب بود که اکثر زائران نیز از همین مسیر به جمرات رفته بودند اما در مقطعی از زمان ماموران سعودی به بهانه کنترل ترافیک و جمعیت بخشی از کاروان ها را به سمت خیابان 204 هدایت می کنند اما با سوء مدیریت سعودی ها شاهد تراکم جمعیت در این خیابان بودیم از طرفی زائران کشورهای افریقایی که خیمه های آنان در خیابان 204 قرار داشت از روبرو با زائران برخورد می کنند و آن حوادث تلخ رقم می خورد.
وی در اظهاراتش ادامه داد: از زمان وقوع این حادثه با ناکارآمدی و بی تدبیری سعودی ها مواجه بودیم. از طرفی گروه های امدادی ما که از سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری و هیئت پزشکی به محل حادثه اعزام شدند مأمورین سعودی با آنان برخورد کرده و اجازه امداد رسانی به آنان ندادند. با توجه به گرمای شدید هوا، خستگی زائران و ازدحام جمعیت و اینکه زائران بتدریج توان خودشان را از دست می دادند، متاسفانه شاهد آن فاجعه ناگوار بودیم.
این مقام مسئول در سازمان حج و زیارت در خصوص اقدامات این سازمان در زمینه پیگیری امور شهدای این فاجعه تلخ گفت: تلاش های زیادی از سوی سازمان حج و دیگر دستگاه های مسئول در این زمینه صورت گرفته است. در نظر گرفتن عنوان زیبنده شهید منا برای این شهدای مظلوم اقدامی شایسته بود و همه این عزیزان در گلزارهای شهدا به خاک سپرده شده اند.
وی در خاتمه بیان کرد: بخش اعظم مسائل بیمه ای شهدای منا با پیگیری سازمان حج و زیارت در جهت روان سازی ساز و کار های اداری این مسئله حل شده و در دیدارهای متعددی که با حضور ریاست محترم سازمان حج و زیارت با خانواده های شهدای مظلوم منا داشتیم از نزدیک در جریان امور آنان قرار گرفته ایم و با توجه به جایگاه معنوی این شهدای مظلوم تمام تلاش خود را در این راستا بکار بسته و خواهیم بست.